Vulling: Dons of Synthetisch?
De voordelen van dons zijn dat het lichter en veel compacter in te pakken is in vergelijking met een synthetische vulling en dat het langer mee gaat. Tevens slaapt een donzen slaapzak comfortabeler, omdat u het er minder snel benauwd in heeft. Het heeft een groter temperatuurbereik. Het nadeel van dons is dat het in aanschaf duurder is dan een vergelijkbare synthetische slaapzak. Daarnaast droogt een donzen slaapzak minder snel dan een slaapzak gevuld met synthetisch materiaal.
De vulkracht van dons bepaalt de isolatiewaarde van de slaapzak. Hoe hoger de vulkracht, hoe hoger de isolatiewaarde. Deze vulkracht wordt gemeten door een bepaalde hoeveelheid dons met een gewichtje erop in een cilinder te plaatsen. Hoe groter de “veerkracht” van het dons, hoe meer lucht er tussen de donsveertjes blijft zitten en des te beter de isolatie. Hoe hoger de vulkracht, des te hoger de kwaliteit van het dons.
Bij de Europese normering van fillpowerwordt gebruik gemaakt van 30 gram dons en een een gewicht van 94,25 gram. Bij de test worden temperatuur en luchtvochtigheid constant gehouden.
De fillpower wordt in cubic inches per ounce, oftewel CUIN, uitgedrukt. In de Verenigde Staten is de procedure voor het bepalen van de fillpower iets anders.
Er wordt gebruik gemaakt van een andere preparatie van het dons en andere gewichten
Gebruikt u uw slaapzak bij temperaturen ver onder nul dan kan transpiratie ervoor zorgen dat er ijsvorming in de slaapzak ontstaat. Dit gebeurt in zowel donzen als synthetische slaapzakken. Leg de slaapzak overdag te drogen in de zon om het ijs te laten verdwijnen. Wanneer het niet mogelijk is de slaapzak te laten drogen dan kan dons bij langdurig gebruik onder het vriespunt veel meer inzakken dan synthetisch materiaal.
Lowland Outdoor is tegen het levend plukken van eenden of ganzen
In de EU is het levend plukken van dieren verboden. De grootste producenten van veren en dons zijn gevestigd in Polen, Hongarije en China. Veel slaapzakken komen uit het verre oosten en kan de herkomst van het dons niet worden getraceerd. Lowland gebruikt alleen dons van dode dieren. Leveranciers worden geweerd als niet uitgesloten kan worden dat het dons afkomstig is van levend geplukte dieren. Ons dons wordt dan ook geimporteerd met een certificaat afgegeven door onze leverancier waaruit wij kunnen herleiden dat het dons uit een slachthuis afkomstig is.
De comforttemperatuur van slaapzakken
Als er één klacht is die vaak wordt uitgesproken over slaapzakken, dan is het wel dat de slaapzak helemaal niet zo warm blijkt te zijn als hij eigenlijk aangeeft op de labels. Veel mensen staren zich blind op de temperatuurgegevens die fabrikanten geven en kopen daardoor een te koude (of soms te warme) slaapzak. Mocht uw Lowland Outdoor slaapzak te koud zijn dan kunnen wij hem naar een hogere temperatuurwaarde bijvullen.
De noodzaak van een standaard: EN 13537:2002
De bovenstaande negatieve opvattingen zijn al jaren een doorn in het oog van zowel fabrikanten, winkeliers als consumenten. Voor fabrikanten van A-merken is het frustrerend omdat hun slaapzakken worden vergeleken met slaapzakken van mindere kwaliteit, terwijl de labels hetzelfde temperatuurbereik aangeven. Voor winkeliers is het moeilijk omdat zij een klant moeten overtuigen dat sommige (voor Amerikaanse) merken het temperatuurbereik vaak iets rooskleuriger voorstellen dan het daadwerkelijk is. En voor consumenten is het gewoon lastig om te weten welke merken nu in werkelijkheid "warmer" of "kouder" zijn dan de gegevens die op de labels staan aangegeven. Het werd dus tijd om voor een gestandaardiseerde test, waarbij gegevens (en dus slaapzakken van verschillende merken) veel beter met elkaar vergeleken konden worden.
Wat houdt EN 13537:2002 precies in?
De test waaraan de normering EN 13537:2002 zijn naam dankt gaat uit van geheel andere principes dan voorgaande testen. Zo wordt er met een mannequin (test-pop) getest, welke in vooraf gespecificeerde kleding in een slaapzak ligt op een vooraf gespecificeerde slaapmat. Daarbij wordt (geheel tegen oude gebruiken in) gekeken naar de comforttemperatuur voor een "normale vrouw" Met andere woorden: bij welke laagste temperatuur heeft een vrouw van normaal postuur het niet koud in deze slaapzak als zij gewoon ligt? Daarnaast wordt ook gekeken naar de laagste temperatuur waarbij een man van normaal postuur het nog niet koud heeft als hij met opgetrokken benen in de betreffende slaapzak ligt (limit temperature). Tot slot wordt gekeken naar de extreme temperatuur waarbij een vrouw van normaal postuur gevaar loopt op frostbite (extreme temperature). Hierbij moet wel worden aangemerkt dat de EN 13537:2002 niet geldig is voor slaapzakken voor militair gebruik (de gemiddelde gebruiker en het materiaal zijn anders dan bij consumenten) of voor slaapzakken voor extreme omstandigheden (expeditieslaapzakken). Daarnaast bestaat de normering niet alleen uit het laten uitvoeren van de test, maar worden er ook strikte eisen gesteld aan de wijze waarop één en ander in slaapzak wordt weergegeven voor de eindgebruiker.
Voordelen van EN 13537:2002
Omdat de tests steeds op dezelfde wijze en onder dezelfde omstandigheden worden uitgevoerd zal het voordeel van deze normering al snel duidelijk zijn: zowel winkeliers als consumenten kunnen het temperatuurbereik van slaapzakken veel beter vergelijken. Bovendien is de kans dat men een ‘te koude’ slaapzak koopt veel lager, omdat de comforttemperatuur uitgaat van een vrouw van normaal postuur en dus veel gemakkelijker is te vergelijken met de gemiddelde consument. Voor fabrikanten is bovendien een bijkomend voordeel dat ze veel sterker staan bij claims over temperatuurbereik, omdat de normering een Europese standaard is waar nauwelijks over valt te twisten.
Nadelen van EN 13537:2002
Er kleven echter ook nadelen aan de nieuwe standaard. Zo is de test behoorlijk duur en kan het voor fabrikanten die veel modellen voeren voor verschillende seizoenen oplopen tot een kostenpost van wel 100.000 Euro. Daarnaast moeten alle labels en catalogi worden voorzien van de nieuwe waardes. Ook zijn er verschillende mensen in de buitensportwereld die het niet eens zijn met de wijze waarop de test wordt uitgevoerd. Deze zou namelijk geen rekening houden met zweten, iets dat in werkelijkheid juist erg veel invloed heeft op de gevoelstemperatuur en mate van comfort. Ook is er commentaar op de gebruikte kleding (deze is namelijk tijdens alle metingen gelijk, terwijl een echt mens bij warmere temperaturen minder kleding draagt dan bij koude temperaturen) en de gebruikte slaapmat (deze is dikker dan de meest gangbare slaapmatten die gebruikt worden door buitensporters. Diezelfde critici wijzen ook op de onrealistische omstandigheden waaronder de slaapzakken getest worden: de testslaapzak moet 12 uur van te voren uitgerold zijn, de windsnelheid mag maximaal 5m/sec. zijn, de luchtvochtigheid is gemaximeerd (zowel in de slaapzak als daarbuiten), etc. Allemaal omstandigheden die in werkelijkheid (in de buitenlucht) vaak niet opgaan. En ook niet onbelangrijk: de test kan slechts in enkele instituten worden uitgevoerd, dus is er een wachttijd voor het uitvoeren ervan. Het resultaat hiervan is uiteraard dat niet alle fabrikanten die de tests hebben aangevraagd al resultaten hebben. Een ander nadeel is overigens dat het voor mensen nog steeds lastig zal blijken om zichzelf te vergelijken met de "proefpersoon". Is iemand kouwelijk, dan zal hij/zij daar terdege rekening mee moeten houden bij de aankoop van een slaapzak en dus een warmere slaapzak moeten kopen. Bovendien zijn de omstandigheden in de buitensport vaak wisselend (wel of niet goed gegeten, uitgerust of niet, harde wind of geen wind) dat men de ene keer veel gevoeliger is voor kou dan andere momenten. De proefpersoon van de test heeft daar uiteraard geen last van.
Wij als Lowland Outdoor zijn "conservatief" in het aangeven van temperaturen. Ook passen wij de EN 13537:2002 normering niet toe op onze slaapzakken. Mocht een klant het toch te koud hebben dan vullen wij de slaapzak bij naar het gewenste comfort temperatuur.
Traceability certificaat
