Deze vraag is moeilijk te beantwoorden, omdat de meeste actieve buitensporters een slaapzak willen die geschikt is voor al hun activiteiten door het jaar heen. Een slaapzak die niet te warm is in de zomer maar toch lekker warm in de winter, die klein op te rollen is en, natuurlijk, niets weegt. Wij zijn ook op zoek naar zo’n slaapzak! Het simpele feit is dat geen enkele slaapzak ideaal is onder alle omstandigheden. Kies daarom een slaapzak die voldoet tijdens de meerderheid van je activiteiten. Een 3-seizoenen slaapzak kun je prima allround gebruiken. Ga je af en toe in de winter kamperen, dan is het de vraag of je een echte 4-seizoenen slaapzak aan moet schaffen. Een 3-seizoenen mummie kun je in dat geval ook goed opwaarderen met een fleeceliner. Voor serieuze wintertochten gaat er natuurlijk niets boven een serieuze winterslaapzak. Er zijn heel veel factoren die bepalend zijn voor het verschil tussen een gezonde nachtrust en wakker liggen als gevolg van warmte of koude: temperatuur, hoogte, windsnelheid, luchtvochtigheid, gezondheidstoestand, inspannende activiteit, voeding, alcohol(!), enz. Dit maakt de toepassing van temperatuursindeling voor slaapzakken in het beste geval dubieus en in het ergste geval misleidend. Wij gebruiken een seizoensindeling in 4 categorieën; van 1-seizoen voor een zomerslaapzak tot 4-seizoen voor een winterslaapzak die ook geschikt is voor grotere hoogte. Als toevoeging daarop bieden wij slaapzakken in de expeditieklasse voor de meest extreme omstandigheden: polar, hooggebergte enz. Deze indeling is niet perfect, maar in onze ogen wel het best bruikbaar om de prestaties van een slaapzak aan te geven.

Een mummie- of dekenmodel?

Er bestaan grofweg twee modellen slaapzakken: mummies en dekens. Mummiemodellen zijn zo gesneden dat ze de lichaamsvorm zo veel mogelijk volgen. Mummiemodellen hebben een voorgevormde capuchon om warmteverlies via hoofd en nek tegen te gaan. Het mummiemodel is vanwege de efficiënte isolatie de beste keus voor iedere actieve buitensporter die de hoogste isolatiewaarde wil met het minste gewicht en het kleinste pakvolume. Dekenmodellen bieden meer bewegingsruimte voor de benen en kunnen thuis eventueel als dekbed gebruikt worden. Maar iedere keer als je draait in je slaap, kom je op een koude plek in de slaapzak en kost het je weer energie om deze plek op te warmen.

Dons of synthetisch?

Beiden hebben ze hun voor- en nadelen. We zullen het proberen zo kort en bondig mogelijk uit een te zetten:

Voor- en nadelen donzen slaapzakken

Een slaapzak kan gevuld zijn met ganzen- of eendendons. De donsvlok van gans is groter en heeft meer veerkracht dan die van een eend. Daarom is een slaapzak gevuld met ganzendons bij gelijk vulgewicht en samenstelling warmer. De zuiverheid van het dons is voor warmte ook van belang. Zuiverheid wordt aangegeven in een percentage. Een zuiverheid van 85% betekent: 85% dons en 15% veertjes. 96% is het hoogst haalbare percentage. Hoe zuiverder het dons, hoe hoger de isolatiewaarde. Onze donzen slaapzakken zijn gevuld met de beste kwaliteit Oost-Europees eenden- of ganzendons. Een tweede maat voor de kwaliteit van dons is de vulkracht index. Dit is de uitzet/veerkracht van het dons die wordt bepaald met behulp van de Lorch-test van het IDFL (International Down & Feather Laboratory). Hoe groter de vulkrachtindex, hoe hoger de isolatiewaarde. Dons met vulkrachtindex van 700 wil zeggen dat 1 ounce (28,35 gram) dons kan uitzetten tot 700 cubic inches (11,5 liter). De vulkrachtindex van de dons soorten in onze slaapzakken ligt tussen de 480+ en 750+. De Lorch-test wordt gezien als de standaard test. We moeten echter opmerken dat sommige landen (bijv. de Verenigde Staten) een andere test gebruiken die een hogere vulkracht index geeft voor hetzelfde dons. De gemiddelde levensduur van een donzen slaapzak is 8 tot 20 jaar. 

Voor- en nadelen synthetische slaapzakken

Er zijn veel verschillende modellen slaapzakken met een synthetische vulling op de markt. Veel fabrikanten claimen een vulling te produceren die de isolatiewaarde en duurzaamheid van dons evenaren. Geen van deze claims kan in de praktijk standhouden. Toch is er één groot voordeel: een natte synthetische vulling droogt veel sneller dan dons. Dit maakt synthetische slaapzakken tot een interessant alternatief voor zeilers, speleologen en diegenen die voor langere tijd in natte omstandigheden moeten overnachten. De claim dat een synthetische slaapzak in natte toestand nog steeds een hoge isolatiewaarde heeft, is een sprookje. We hebben het geprobeerd!